Küçük bir köyde, çocuklar neşeyle demir yolunda oynamaktalar.
İki demir yolu var, biri kullanım dışı, diğeri kullanımda.
Yalnızca bir çocuk kullanımda olmayan rayların üzerinde, diğerleri ise trenin geçtiği demir yolundalar.
Treni siz kullanıyorsunuz ve oyun oynayan çocukları son anda gördünüz.
Treni durdurma şansınız yok.
Ya makas değiştirip, kullanımda olmayan demir yoluna geçecek ve bir çocuğu ezeceksiniz ya da yolunuza devam edip rayların üzerindeki tüm çocukları öldüreceksiniz.
Evet, kararınız ne olurdu?
Bu soruyu sorduğum kişilerin çoğu “Tüm çocukları ezmek yerine bir çocuğu ezerim” diyerek makas değiştirip, kullanım dışı olan demir yoluna geçiş yapacaklarını söylediler.
Aynı soruyu on beş yaşındaki birine sordum. Onun yanıtı büyüklerden farklı oldu.
“Aynen yoluma devam ederdim, çünkü trenin geleceğini bilerek orada oynayan çocuklar hatalı, diğer çocuk değil” dediler.
Doğrusu, bu yanıt beni sevindirdi.
Akılcı düşünmek gerekirse, birçok kişiyi yitirmektense bir kişiyi yitirmek doğru gibi görünüyor değil mi?
Oysa önce “doğru” nedir ona karar vermeliyiz sanırım.
Tek başına oynayan çocuk doğru karar vererek güvenli bir yerde oynamaktadır.
Ama biz, trenin geleceğini bilerek tehlikeli yerde oynayan arkadaşlarının yerine, doğru biçimde davranan çocuğu cezalandırmayı düşünüyoruz.
Bedelini yaşamıyla ödemesi beklenen çocuğun tek hatası (!) çoğunluğa katılıp yanlış biçimde davranmak yerine tek başına doğru olanı uygulamış olması.
Ne dersiniz, bu işte bir terslik yok mu?
Çocuklar; yeterince yaşam deneyimi olmadıkları için, önlerinde onları etkileyecek pek çok olumsuz örnek olmadığı, çoğunluğun ne dediğini, ne düşündüğünü henüz bilmedikleri, umursamadıkları için özgür iradeleri ve sağduyuları ile yanıt verirlerken biz büyükler çoğu kez en az zararla “o an’ı kurtarmayı” düşünürüz.
Peki, makası değiştirdik, diğer çocukları kurtarmak uğruna tek çocuğu ezmeyi göze alarak kullanım dışı demir yoluna girdik diyelim, kaybımız yalnızca bir çocuk mu olacak dersiniz?
Gözden kaçırdığımız çoook önemli bir ayrıntı var bence.
Tek çocuğun oynadığı demir yolunun kullanımda olmamasının bir nedeni olmalı değil mi?
Biz yalnızca bir çocuğu gözden çıkardığımızı ve böylece bir kaç çocuğun yaşamını kurtardığımızı sanırken trendeki tüm yolcuların yaşamını da tehlikeye atıyor olmayalım sakın.
Yaşam yolculuğunda her birimiz makinistiz.
Ne denli basit ya da bireysel görünse de aldığımız pek çok karar trendeki tüm yolcuları ilgilendiriyor.
Yanlış kararlarımızın bedelini yaşamını doğrulara adamış insanların ödediğini, aldığımız yanlış kararlarla toplumun geleceğini de tehlikeye atıyor olabileceğimizi unutmayalım.
Doğru olan her zaman çoğunluğun söylediği değildir ya da herkes tarafından uygulanan her zaman doğru olan değildir.
Rasim Özdenören
