Çocuklara git gide büyüyen dijital dünyada medyayı amacına uygun kullanmaları ve sakıncalı içeriklerden korunmaları için yardımcı olmak çok önemli.
Bu konuda ebeveynlere büyük rol düşüyor.
Ebeveynler çocuklarının tablet, telefon, bilgisayar gibi dijital medya araçlarını amaçlarına uygun kullanmalarına nasıl yardımcı olabilir?
Amerikan Pediatri Akademisi bu konuda ebeveynler için bazı ipuçlarını sıraladı.
İşte bu ipuçları:
• Aileye özel medya kullanım planınızı hazırlayın. Medya size, aile değerlerinize ve ebeveynlik tarzınıza uygun olmalıdır.
Düşünerek ve uygun bir şekilde kullanıldığında, tablet, telefon, TV ve sosyal medya günlük hayat kalitenizi arttırabilir.
Ancak uygunsuz ve fazla düşünmeden kullanıldığında, çocuğun yüz yüze iletişiminde, aileyle birlikte geçirdiği zamanda, arkadaşlarıyla oynadığı oyunda, çocuğun uyku düzeninde ve daha birçok konuda sıkıntılar yaratabilir.
Bunun için medya kullanımını belli saat aralıkları içinde sınırlayın ve bu aralıkların aşılmaması için çocuklarınızı sık sık kontrol edin.
• Medyayı da çocuğunuzun hayatındaki başka bir ortam gibi düşünün. Aynı ebeveynlik kuralları hem gerçek hayat hem de sanal ortamlar için geçerlidir.
Çocuğunuzun medya kullanımına bazı kısıtlamalar getirin çünkü çocukların bu kısıtlamalara ihtiyacı vardır.
Çocuğunuzun hem gerçek hayattaki arkadaşlarını hem de sanal ortamdaki arkadaşlarını bilin.
Hangi siteleri, hangi programları ve hangi uygulamaları kullandığını, sanal ortamdayken neler yaptığını öğrenmeye çalışın.
• Sınırları ayarlayın ve oyun oynamaya teşvik edin. Diğer aktivitelerde olduğu gibi medya kullanımında da kısıtlamalar olmalıdır.
Yönlendirilmemiş ve sanal ortamda oynanmayan oyun çocuğun yaratıcılığını arttırır.
Özellikle küçük çocuklar için sanal ortamda olmayan oyunlar oynamayı bir öncelik haline getirin.
• Dijital medyayı kullanırken çocuğunuzu yalnız bırakmayın. Çocuğunuz dijital medyayı kullanırken onunla birlikte izleyin ve oynayın.
Bunu yaparak çocuğun sosyal etkileşiminin geliştirmesini, bağ kurmasını ve öğrenmesini geliştirebilirsiniz.
Örneğin onunla birlikte bir çizgi film izleyin, bu şekilde ona bazı tavsiyelerde bulunabilir, kendi yaşam tecrübelerinizden bahsetmek için bir fırsat elde edebilirsiniz.
Çocuğunuzun dijital medya kullanımını sadece gözetlemek ve uzaktan kontrol etmek yerine, onun medyada geçirdiği zamanın bir parçası olun, böylece onun neler yaptığını ve neler hissettiğini daha iyi anlayabilirsiniz.
• Ailenizin en genç üyeleri için dijital medya kullanımını kısıtlayın. 18-24 aylık çocuklar için görüntülü sohbet dışında dijital medya kullanımını kısıtlayın.
18-24 aylık çocuğunuz dijital medyayı kullanırken onunla birlikte kullanın çünkü onlar sizin davranışlarınızı gözlemleyerek ve sizinle konuşarak bazı şeyleri öğrenirler.
2-5 yaş arası çocuklar için ekrana bakma süresini kısıtlayıp günde 1 saat kaliteli bir program izlemeye teşvik edin.
• Teknoloji içermeyen alanlar oluşturun. Aile yemek zamanlarını, diğer ailesel ve sosyal toplanmaları ve çocukların yatak odalarını ekranlardan uzak tutun.
İzlemediğiniz zaman televizyonları kapatın, çünkü arka plandaki televizyon çocuklarla yüz yüze geçirilen zamanı engelleyebilir.
Teknolojik aygıtları, çocuklarınızın uyumaları gereken zamanda cihazları kullanmaya yönelten cezbedici yönlerinin önüne geçmek için, yatak odalarının dışında şarj edin.
Bu değişimler aile ile geçirilen zamana teşvik edecek ve daha sağlıklı beslenme alışkanlıklarını, daha iyi uykuyu destekleyecektir.
• Teknolojiyi duygusal bir arabulucu gibi kullanmayın. Medya çocukları sakin ve sessiz tutmakta oldukça etkili olabilir, ancak bu onların sakinleşmeyi öğrenmeleri için tek yol olmamalıdır.
Çocuklara yoğun duyguların nasıl tanımlanacağı ve onlarla nasıl başa çıkılacağının, can sıkıntısını gidermek için aktiviteler bulmanın, nefes alıp verme ile sakinleşmenin, sorunların çözüm yolları hakkında konuşmanın ve duyguları yönlendirmeye yönelik farklı yöntemler bulmanın öğretilmesi gerekir.
• Çocuklarınızın internette olması sorun değil. İnternet üzerinden ilişkiler tipik ergenlik gelişiminin bir parçasıdır.
Sosyal medya gençlerin, kendilerini ve gelişen dünyadaki yerlerini keşfetmelerine yardımcı olabilir.
Önemli olan çocuğunuzun hem gerçek hem de sanal dünyada uygun şekilde davrandığından emin olmaktır.
Çoğu gence bir platformun gizlilik ayarlarının onları gerçekten gizli hale getirmediğini ve internet üzerinden paylaştıkları görüntülerin, düşüncelerin ve davranışların anında dijital izlerinin bir parçası haline gelebileceğinin hatırlatılması gerekir.
İletişim hatlarını her zaman açık tutun ve soruları ya da kaygıları varsa orada olduğunuzu bilmelerine izin verin.
• Çocuklarınızı mahremiyet ve onları takip ederek zarar verebilecek insanlar ve cinsel içerikli mesajlaşmanın tehlikeleri hakkında uyarın. Çocuklarınızın içeriği bir kez başkaları ile paylaştıklarında, onu tamamen silemeyeceklerini ve kaldıramayacaklarını bilmeleri gerekiyor.
Gizlilik ayarlarını kullanmayı bilmeyebilirler ya da kullanmayı tercih etmeyebilirler ancak çocuklarınızı cinsel suçluların genellikle sosyal ağları, sohbet adalarını, e-posta ve çevrimiçi oyunları çocuklarla bağlantı kurmak ve onlardan faydalanmak için kullandıkları hakkında bilgilendirin.
• Unutmayın: Çocuklar çocuk olacak. Çocuklar medyayı kullanarak hata yapacaklar.
Onlarla empati kurarak hataların üstesinden gelmeye çalışın ve hataları ders alınabilir deneyimlere dönüştürün.
Cinsel içerikli mesajlaşma, zorbalık veya kendine zarar veren görüntüleri yayınlama gibi bazı düşünmeden yapılan hareketler, ileride ciddi sorunlar yaşayabileceklerine dair tehlike işaretleri olabilir.
Ebeveynler, çocuklarının davranışlarını dikkatle gözlemlemeli ve gerekirse aile ve çocuk uzmanları dahil olmak üzere destekleyici profesyonel yardım almalıdır.
Medya ve dijital cihazlar bugünkü dünyamızın ayrılmaz bir parçasıdır.
Yeteri kadar ve uygun bir şekilde kullanıldığında bu cihazların çok fazla yararı olabilir.
Ancak araştırmalar; aile, arkadaşlar ve öğretmenler ile yüz yüze geçirilen zamanın, çocukların öğrenme ve sağlıklı gelişiminde çok önemli bir rol oynadığını gösteriyor.
Yüz yüze iletişimi öncelikli tutun ve çocuklarınızın medya ve teknolojinin akışında kaybolmasına izin vermeyin.