Rehber bir anne-babanın en önemli özelliği, çocuğun içinde ihtiyacın oluşmasını beklemektir.
Çocuğun içinde ihtiyaç oluşması, şu anlama gelir. Allah tarafından çocuğun içinde bir duyarlılık uyandı, şimdi gelişim başlayacak anlamına gelir.
İhtiyaç olmadığı halde çocuğa yardım sunarsanız, çocuğu yeteneksiz kılarsınız.
Şimdi size bir ayrıntıdan bahsedeceğim. Çocuğun içinde Allah’ın bir yön göstericisi var, bir buyurucu iç kılavuz var. Hangi ayda hangi gelişimler yaşayacaksa, çocuğun içindeki bu kılavuz, çocuğa ona göre yol gösteriyor.
Ebeveynler müdahale etmeden çocuğun yanında beklemeyi –özellikle okul öncesi çağda, bir eylem bir iş yaptığı sırada- elini ikide bir uzatıp da “Bak öyle değil de şöyle” diye araya girmemeyi, kendini frenlemeyi ve çocuğun yapmasını seyretmeyi, hata yapmış olsa elini uzatıp düzeltmemeyi bir yetenek haline getirirse, çocuk diyelim ki masanın üstünde legoları yapıyor;4-5 legoyu üst üste koyacak mesela, tahtaları üst üste koyacak.
Siz de çocuğun yanında, rehber anne olarak bekliyorsunuz ya, şimdi, çocuk birinciyi koydu, gözleriniz eğer çocuğun ilgi alanının üzerindeyse, dudaklarınız tebessüm ediyorsa, yani çocuğun o ilgi alanını duyuyorsanız, çocuk sizin yüzünüze bir baktı, siz hâlâ o üst üste dizdiği legolarla, tahtalarla birliktesiniz.
İkinciyi koydu, siz hâlâ göz temasınızı kaybetmediniz. (Aslında duyuyorsunuz, parmaklarını duyuyorsunuz çocuğunuzun). Üçüncüyü koydu, dördüncüyü koyarken düştü.
Tekrar koymaya çalışırken yine düştü. Bir kere daha koymaya çalışırken yine düştü. Şimdi siz anne hassasiyeti içerisinde o üst üste koyamadığı parçayı alır ve “Dur canım, ben koyayım” derseniz, siz yönlendirici bir anne olursunuz.
Ancak rehber anne olamazsınız.
Çocuk son legoyu koyarken bir kaç kez düşürdü ve siz tebessümünüzü eksik etmeden, vücut dilinizi değiştirmeden, hâlâ oyunu duyuyor olduğunuzu çocuğa hissettirerek bakıyorsunuz ve çocuk artık “Anne, bunu nasıl koyacağım?” diye sordu ya, şimdi işte sizin zil takıp oynama zamanınız.
Neden?
Şu oldu çünkü; şu an çocuğun içinde ihtiyaç oluştu.
İhtiyacın oluşması demek gelişimin motor gücü kazanmasıdır. Turbo motor taktı Allah içine.
Şimdi siz onu sükûnetle, sakinlikle, nasıl yapılacağını tarif ettiğiniz sırada çocuğa rehber olan anne oldunuz.
Rehber annenin, rehber babanın, rehber öğretmenin en önemli özelliği, ihtiyacın oluşmasını beklemektir.
İhtiyaç başlarsa, öğrenmenin motivasyonu başlar.
İhtiyacı olmadan çocuğa yardım teklif etmek, çocuğu merdivenlerde kucağa alıp indirmeye çalışmak, çocuğu yeteneksiz kılar.
Ben hep burada şunu söylemeye çalıştım. Çocuğunuza rehber anne, rehber öğretmen, rehber baba, olmaya çalışın.
Çocuğu yönlendiren değil, kendine bağımlı bir hale getirmiş değil, çocuğu kuklaya çevirmiş de her şeyi kendi yapmış değil, baskı ve zorlamalarla kendi hayalindeki akıllı uslu çocuğu oluşturmaya çalışan değil…
Hayır, çocuğun içinde bir ses var.
Sadece şu ses: “Bana yapabilmeyi öğret. Bana bu yaşamın nasıl olduğunu öğret.”
Gelen mesajların birçoğunun içinde şu var:
“Hocam çocuğuma çok kızıyorum, çok bağırıyorum, enerjim kalmadı…”
Aslında bu, şu demek…
Erken müdahale ediyorsun.
Erken müdahale etmezsen sen de yorulmayacaksın, çocuğun da yorulmayacak, öğrenmeler de devam edecek.
Pedagog Adem Güneş
—————