Değerli Anne ve Babalar,
Elinizde bulunan bu rehber kitapçık geleceğimizin teminatı olan, bir çok şeyleri kendileri için feda ettiğimiz çocuklarımızın eğitim-öğretimlerine siz değerli anne ve babaların destek olması ve anaokulundan üniversiteye kadar eğitim hayatında hangi aşamada olduklarını bilerek ona göre yönlendirme yapmanızı sağlamak için hazırlanmıştır.
Ebadı küçük fakat çocuklarımızın gelecekleri açısından önemi büyük olan bu kitapçığı mutlaka iyi okuyup incelemeniz ve anlamanız son derece önemlidir.
Okuduğunuzda anlaşılacağı üzere bu kitapçıkta öncelikle eğitim ve öğretimin çocuklar açısından önemi üzerinde durulmuştur. Bu konuda Eğitim Ataşeliği olarak öğretmen arkadaşlarımızla her zaman yanınızda olacağız. Her türlü karşılaşacağınız problemin çözümünde çekinmeden arayacağınız kimseler olacağız. Sizlere bir telefon kadar yakın olduğumuzu hatırlatmak isteriz.
Haydi hep birlikte geleceğin bilgili, donanımlı, çok dilli Avrupa(Fransa)lı Türklerini yetiştirmeye. Haydi geleceğin aydınlık yarınlarını kurmaya. Haydi geleceğin doktorlarınI, hukukçularını, ekonomistlerini, siyasetçilerini, bilim insanlarını yetiştirmeye. Tarih yeniden şekillenmek için sizi bekliyor. Değerlerini kaybeden, küresel sefaleti yaşayan dünya insanlığı sizi bekliyor. Zihinlerinize taht kurmuş ümitsizliği atın. Geleceğe çalışarak, kararlılıkla, sabrederek, ümitle bakın. Çocuklarınızın geleceğini karartmayın. Onları, kısa vadeli iş, aş, eş’le çerçevesini çizdiğiniz dar dünyalara hapsetmeyin. Biliyoruz ki Türk milleti azmedip karar verdiğinde her şeyin üstesinden gelir.
Prof.Dr. Fazlı ARABACI
Lyon Eğitim Ataşesi
—————-
İÇİNDEKİLER
Neden illa eğitim-öğretim?
Neden üniversite?
Fransa’da eğitim sistemi nasıl işler?
İlkokul (l’école primaire)
Ortaokul (le collège)
Çıraklık Okulu (CFA, Centre de Formation des Apprentis)
Meslek Lisesi (Lycée l’Enseignement Professionnel)
Teknik ve Genel Liseler (Lycée Générales et Tecnologiques
Liseden sonra çocuğum nerede, nereyi okusun?
Fransa ve Türkiye’de imkanlar
——————–
NEDEN İLLA EĞİTİM-ÖĞRETİM? NEDEN ÜNİVERSİTE?
Hangi çağda, hangi coğrafyada yaşarsa yaşasın insanın var olması, yaşayacağı hayata hazırlanıp varlığını, kültürünü, değerlerini devam ettirmesi, ekonomik olarak iyi bir gelir elde etmesi, eğitim ve öğretim yolu ile olmaktadır.
Eğitim ve öğretimi ihmal eden toplumlar ve çocukları diğer toplumlardan geri kalmış, tarihin yapıcısı değil, birilerinin yönlendirmesi ile uygulayıcısı olmuşlardır.
Yurt dışında maalesef eğitim öğretim konusu ihmal edilmekte ya da ikinci üçüncü derecelerde değerlendirilmektedir.
Oysa erkek ya da kız olsun çocuğumuz hangi mesleğe yönelirse yönelsin, isterse hiç bir iş yapmasın mutlaka belirli düzeyde eğitim ve öğretime ihtiyacı bulunmaktadır.
Hepinizin bildiği gibi artık Fransa’da ve Avrupa’da profesyonel anlamda bir mesleği olmayan, üniversite düzeyinde eğitim almayan, bir dilin yanında başka dilleri olmayan kişilere, özellikle yabancılara iş imkânı sağlanmamaktadır. Sağlansa da ya asgari ücretle ya geçici statüde ya da ağır şartlarda iş imkânı olabilmektedir.
Yaşadığımız ülkeler Türkiye’den gelen ilk neslin geldiği dönemin şartlarını taşımamakta, her geçen gün profesyonel düzeyde insan gücüne ihtiyaç duyulduğu hissedilmektedir.
Bunun anlamı şudur: Önceden Avrupa’da bilek gücü ile geleceğimiz kazanılıyordu. Şimdi ise beyin gücü ile yani eğitim-öğretim yoluyla kazanılan “bilgi” gücü ile elde edilmektedir.
Ne yazık ki Fransa’da vatandaşlarımız eğitim ve öğretime önem verecek yerde nasıl olsa çoğumuz bir iş bulur, para kazanır ev ocak sahibi olur diyerek üç şeyi ön plana çıkarmaktadır: İş, aş, eş.
Oysa bu üç şey, eğitim-öğretim artarak yüksek derecelerde, üniversite düzeyinde olduğu takdirde daha iyi ve kolay elde edilmektedir.
Artık anne ve babalar şuna karar vermelidir. “Bizim çocuğumuz dedesi ve babası gibi işçi olup, işçi kalmayacak! Mutlaka ve mutlaka bir üniversite bitirecek” şeklinde kesin karar almalıdır. Aksi takdirde Avrupa’da ve Fransa’da çocuklarımızın geleceği yoktur.
İşte bu kararı vereceğinizi düşünerek, biz de size yardımcı olmak amacıyla çocuğunuzu üniversiteye gönderebilmek için böyle bir kitapçığı hazırlamanın yararlı olacağını düşündük.
Bu kitapçıkta belirlenen yol haritasını takip edip, çocuğunuzu da belirli bir disiplin altına aldığınız takdirde, kesin ve net olarak söyleyebiliriz ki sizin çocuğunuz üniversiteli olacaktır.
Ama bir dakika, Türkçe öğrenmeden olmaz ki!
Sayın Veli,
Lyon bölgesinde yaşayan 140 000 vatandaşımızdan elli bininin (50.000) 18 yaşından küçük olup eğitim çağında olduğunu ve bunlardan Türkçe ve Türk Kültürü derslerine katılanların sayısının yedi bini (7.000) bile bulmadığını yani % 15 oranına bile ulaşmadığını biliyor muydunuz?
Daha ileri gidip Fransa genelini söyleyeyim.
Fransa genelinde yaşayan vatandaşlarımızın üçyüz bininin (300.000) 18 yaşından küçük olup eğitim çağında olduğunu ve bunlardan Türkçe ve Türk Kültürü derslerine katılanların sayısının yirmi bir bin (21.000) olup bu rakamın yüzdelik olarak % 10 oranına bile ulaşmadığını biliyor muydunuz?
İşte bu durum bizim geleceğimiz açısından tehlike çanlarının çaldığını göstermektedir.
Üzülerek belirtmeliyiz ki gerçek böyle.
Ve bu durum Fransa’da varoluşumuz açısından ciddi bir problem.
Oysa örneğin Lyon bölgesinde Türkiye’den gelen 55 öğretmen Türkçe ve Türk kültürü dersleri vermekte ve daha fazla öğrenci olduğu takdirde sınıf açılabilmekte, ihtiyaç halinde yeni öğretmen talebinde bulunulabilmektedir.
Kendi ana dilini öğrenenlerin Fransızca ya da başka bir dili daha kolay ve daha iyi öğrenebileceğini biliyor musunuz?
Her halde bu bölgede sayıları 50-60 bine yakın çocuğumuzun Türkçeyi öğrenmeden ve Fransızcayı da tam anlamıyla öğrenemeden geleceğe hazırlanamayacağını tahmin ediyorsunuzdur.
Öyleyse gelin!
Hep beraber anadilimiz olan “Türkçe öğreniyorum” seferberliği başlatalım.
Böylece,
1- Çocuğumuz okulda Türkçeyi öğrenince sizinle daha iyi ve sağlıklı bir iletişim kurup anlaşabilecektir.
2- Bakalorya sınavlarında yabancı dil olarak seçtiği Türkçeyi yüksek bir puanla rahatlıkla geçebilecektir.
3- Öğrendiği Türkçe ile Türk kültürü ve tarihini, dînî ve sosyal değerlerini Türkçe kaynaklardan öğrenebilecektir.
4- Türkiye’de üniversite okuma imkânlarını en iyi şekilde değerlendirerek Fransa’da üniversiteye giremez ya da tercihini Türkiye’den yana kullanacaksa Türkiye’de okuma imkânı yakalayacaktır.
5- Hayata atıldığında Türkçenin konuşulduğu her ülke ve yerde işlerini rahatlıkla görebilecektir.
Unutmayalım, dil olmazsa iletişim ve anlaşma olmaz.
Dil olmazsa din olmaz. Türkler dinlerini ne Arapçadan ne Fransızcadan öğreniyorlar. Türkçe yazılmış kitaplardan öğreniyorlar.
Çocuklarınız sizin konuştuğunuz dili konuşmaz ve anlamazlar sa hiç bir düşüncenizi, değer ve prensiplerinizi onlara anlatamazsınız. Evinizde iki yabancı gibi yaşarsınız.
Öyleyse hep beraber tanıdığımız, tanımadığımız bütün Türk vatandaşlarına, eş, dost, arkadaş vasıtasıyla ulaşarak yaşadığı ve bulunduğu bölgelerinde Türkçe öğretmeni varsa onunla irtibata geçmelerini sağlayalım, öğretmen yoksa Başkonsoloslukta bulunan Eğitim Ataşeliği ile irtibata geçmelerini sağlayalım.
Her yerde Türkçe derslerinin açılmasını sağlayalım. Bugün 50 bin kişiden 7 bin kişi Türkçe dersi alıyorsa umarız ki sizlerin de gayreti ile bu oranlar tersine döner. Türkçe dersi almayanların sayısı 7 bine düşer.
Tekrar ederek diyoruz ki:
Haydi, anne babalar, hepiniz çocuklarınızı Türkçe dersine gönderin
-Çünkü dil Ana’dır. Çocuklar ana kucağında büyüdüğü gibi aynı zamanda dilin öğrenildiği ve konuşulduğu bir ortamda büyür.
-Dil sevgidir. Bütün sevdiklerimize dil vasıtasıyla ulaşırız.
-Dil Tarihtir, kültürdür. Tarih ve kültürümüzü dil vasıtasıyla öğreniriz.
-Bir lisan (dil) bir insandır. İki lisan iki insandır.
Dilimiz, milli his ve düşüncelerimizi taşıyan en önemli araçtır.
Fransızca ve diğer dilleri öğrenmek bizi içinde yaşadığımız topluma ve diğer toplumlara bağlarken, Türkçeyi öğrenmek bizi tarihimize, milli değerlerimize ve kimliğimize bağlar.
Her birimiz konuştuğumuz dil kadar dünyayı tanırız. Türkçeyi konuşur ve anlarsak dünyayı Türk’çe anlarız.
Unutmayalım kimliğimiz Türkçe ile inşa olunur.
FRANSA’DA EĞİTİM SİSTEMİ NASIL İŞLER
Değerli Anne ve Babalar,
Çocuğumuzun eğitimi ve geleceğini belirleme açısından Fransa’da eğitim sistemini siz Anne-Babaların bilmesi son derece önemlidir.
Anaokulundan üniversiteye kadar giden yolculukta çocuğunuzun en azından liseye gidinceye kadar sizler tarafından takip edilmesi, yönlendirilmesi çok, çok önemli ve gereklidir.
Bu zamana kadar edinilen tecrübeler göstermiştir ki çocuklarımızı anaokulundan itibaren okula gönderen veliler okulun dış kapısında çocuklarını okula bırakırlar ama ne olup bittiğini, ne öğrenip öğrenmediğini ya da neyi öğrenip öğrenmemesi gerektiğini takip etmezler.
Çoğu anne ve baba bu konuda cahil olduğunu, bu konularda bilgi sahibi olmadığı gibi anlayabilecek düzeyde olmadığını ifade ederek sorumluluktan kurtulduğunu zanneder ve sonuç olarak çocuğunu okul idaresi ve öğretmenlerin insafına terk eder.
Oysa okul idaresi ve öğretmen bir anne ve babanın çocuğunu hiçbir zaman kendileri kadar önemsemez ve önemseyemez.
Onlar sadece kanunların kendilerine vermiş olduğu yetki ve sorumluluklar çerçevesinde bazen vicdani sorumluluk gereği duyarlı davranırlar. Ama bu durum her zaman olumlu olmayabilir.
Bazı yerlerde yaşanan örneklerde olduğu gibi çocuklarımız eğitim ve öğretim dönemlerinde hak etmedikleri şekilde yönlendirmelere maruz kalabiliyorlar. Onun için Anne-babaların bu konuda duyarlı davranarak uzmanına, bilen birilerine müracaat ederek çocuklarının geleceğine sahip çıkmaları gerekir. Bu aynen hastalık halinde doktora başvurmamıza benzer. Nasıl hasta olan çocuğumuzu kendi haline terk etmeyip uzman bir doktora başvuruyorsak eğitim konusunda da uzman ve bilirkişilere müracaat etmemiz gerekir.
Çocuklarımız başkalarının insafına terkedilecek kadar değersiz değildir.
Mutlaka Anne-babanın müdahalesini gerektirir.
Bu konuda çevremizde bulunan öğretmenler, üniversiteye giden ya da bitirmiş komşu çocukları, yakınlarımız müracaat edilecek kişilerdir.
Bununla birlikte biz sizlere yararlı olması düşüncesiyle, her zaman müracaat edebileceğiniz bir kitapçık hazırladık.
Bu kitapçıkta Fransa’da eğitim-öğretimin ne zaman, nerede başladığını nasıl gerçekleştirildiğini fazla detaylandırmadan anlatacağız.
Amacımız Anne ve babalara çocuklarının eğitim-öğretim hayatları için yol haritası oluşturmak ve onlara takip edecekleri hususları göstererek yardımcı olmaktır.
Fransa’da eğitim Ana okulundan başlar ve bu okul ilkokul içinde yer alır.
İLKOKUL (l’école primaire)
Fransa’da ilkokul üç aşamalı gerçekleşir.
- Ana okulu (école maternelle)
- Anaokulu büyükler sınıfı ve İlkokul hazırlık sınıfı aşaması
- İlkokul (école élémentaire)
Ana okulu (école maternelle)’da üç düzeyde gerçekleşir.
1-Küçükler sınıfı(Petite section, PS 2-4 yaşında olanların sınıfı)
2-Orta yaş sınıfı (Moyenne section MS, 4-5 yaşında olanların sınıfı )
3-Büyükler sınıfı (Grande section GS, 5-6 yaşında olanların sınıfı)
Anaokulu temel eğitimin ilk dönemi, CYCLE 1. Bu dönem çocuğumuzun anaokulundan ilkokula hazırlandığı dönemidir.
2- İlkokul (école élémentaire) – CYCLE 2
- Sınıf: Cours préparatoire CP , 6 yaşındaki çocukların devam ettiği hazırlık sınıfıdır
- sınıf: Cours élémentaire 1 ère année, CE1, 7 yaşındaki çocukların devam ettiği sınıftır.
Türkçe ve Türk kültürü dersleri bu 2. sınıftan itibaren başlar. Lise sona kadar devam eder. Çocuklarımız ana dilimizi öğrenmeleri için mutlaka bu dönemde Türkçe dersine başlatılmalıdır. Hiçbir zaman çocuklara program ağır gelir gibi bir düşünceye kapılarak ihmal edilmemelidir.
- sınıf: Cours élémentaire 2ème année, CE2, 8 yaşındaki çocukların devam ettiği sınıftır.
3- İlkokul (Cours moyen) – CYCLE 3
- sınıf : Cours moyen 1ère année, CM1, 9 yaşındaki çocukların devam ettiği sınıftır.
5.sınıf : Cours moyen 2ème année,CM2, 10 yaşındaki çocukların devam ettiği sınıftır.
Not: Yeni müfredatta (programme scolaire) ortaokulun 1. Sınıfı (6ème) Cycle 3’ya dahil edilmiştir.
Çocuğumuz Anaokulu ve ilkokulda iken nelere dikkat etmeliyiz?
Biyolojik gelişimi ve sağlığı
Psikolojik gelişimi
Eğitim-Öğretime ilişkin gelişmelerine dikkat edilmelidir.
Çocuğumuz Anaokulu ve ilkokulda iken okul ortamında kimler neler yapar ve biz ne yapmalıyız?
1-Her okul, bir idareci, öğretmenler ve diğer hizmetlilerden oluşur.
Anne-babalar için idareci ve çocuğumuzun öğretmeni belirli dönemlerde ihmal etmeksizin görüşülmesi gereken kişilerdir. Çocuğunuzun her türlü gelişimi konusunda onlardan bilgi almalısınız.
Okul idaresi, eğitim ve öğretimin düzenli ve kanunlara uygun olması için gerekli tedbirleri alır ve bazı kurullar oluşturur. Bu kurullar da çocuklarımızın eğitim- öğretimi için önem arzeder.
Bu kurullar şunlardır:
- Öğretmenler Kurulu
Müdür ve okulun öğretmenlerinden oluşur. En az üç ayda bir defa toplanır.
Görevleri şunlardır: Bilgi alışverişinde bulunmak, projeler oluşturmak, okul ile ilgili sorunları görüşmek.
- Eğitim Aşamaları Kurulu
Bu kurul, okul müdürü, aynı aşamadaki sınıfların öğretmenleri ve öğrenme güçlüğü olan öğrencilere yardım eden uzmanlarından oluşur.
Görevleri: Başka görevlerin yanında, öğrencilerin bulundukları her aşamada gösterdikleri gelişme ve başarı ya da başarısızlıkları görüşür. Şayet çocuğumuzda başarısızlık durumu varsa bu kurul son derece önemlidir. Velilerin dikkate alması ve gerekirse kurul üyeleri ile görüşmesi yararlı olan bir kuruldur.
Çünkü bu kurul:
-Bir üst sınıfa geçme ya da kalma ve
-Öğrenim güçlüğü çeken çocuğa yapılacak yardımları belirler.
- Okul Kurulu
Okul kurulu, okul müdürü, okul öğretmenleri, öğrenme güçlüğü olan öğrencilere yardım eden uzmanlarından bir temsilci, Milli eğitim müfettişi ya da temsilcisi, Okul velileri temsilcileri(her sınıf için bir temsilci), Belediye başkanı ya da temsilcisinden oluşur.
Görevleri:
Okulun iç yönetmeliğini onaylar, okul işbirliği ve okulla ilgili konularda önerilerde bulunur, görüş bildirir, okul projesini onaylar.
- Sınıf (Veli)Toplantısı
Her öğretmen ders yılı başında sınıfındaki çocukların velileriyle bir toplantı düzenler. Amacı; velilerle tanışmak, programını, çalışma yöntemlerini, projelerini anlatmak ve öğrenci velilerinin sorularını cevaplamaktır.
Anne ve babaların ya da ikisinden birinin mutlaka bu toplatıya katılması gerekir. Aksi takdirde çocuğumuzun eğitim programından, öğretmenin yöntem ve beklentilerinden haberimiz olmayacak daha başından çocuğumuzun kontrolünü elden kaçırmış olacağız. Fransızca bilmese de veliler Fransızca bilen birisi ile bu toplantıya katılmalıdır.
Öğrenci velilerinin okul yaşamında önemli ve aktif görevleri vardır. Her eğitim yılının başında yapılan veli toplantısında her sınıftan bir tane olmak üzere veli temsilcisi seçilir. Bu temsilciler okul yönetim kuruluna katılırlar. Bunlar, tüm öğrenci velilerinin sözcüsü olup okulla veli arasında irtibat kurarak velilerin isteklerini kurulda gündeme getirirler.
Bu nedenle Türk çocuklarının sorunlarını, beklentilerini kurul ve idareye bildirecek en azından bir Türk veli temsilcisinin bulunmasında yarar vardır. Dil bilen vatandaşlarımızın bu konuda duyarlı olmaları çocuklarımızın geleceği açısından önemlidir.
ORTAOKUL (le collège)
Fransız eğitim sisteminde orta okul 4 senedir ve 2 aşamalı olarak düzenlenmiştir.
-Uyum ve cycle 3 pekiştirme Aşaması(1. Sınıf)=sixieme
-Temel Aşama(2. ve 3.sınıf) =quatrieme et cinquieme
-Yönlendirme Aşaması(4.sınıf) = troisieme
-Ortaokullarda genellikle her ders için bir öğretmen vardır. Eğitim 16 yaşına kadar zorunludur. Öğrenci 11 yaşında ortaokula başlar ve normal şartlarda 15-16 yaşında bitirir.
ORTAOKULLARDA İDARİ SİSTEM
Müdür (Principal):
Ortaokulda her şeyden sorumlu olan okul müdürüdür. Derslerin dağılımı, öğretmenlerin yönlendirilmesi, okulda disiplinin ve güvenliğin sağlanması ve diğer tüm işlerin çekip çevrilmesinden sorumludur. Veliler ihtiyaç halinde randevu alarak müdürle görüşebilirler.
Müdür Yardımcısı(Principal-adjoint): Okul yönetiminde müdüre yardımcı olur.
Temel Eğitim Danışmanı (Conseiller principal d’education,CPE):
Orta okulda günlük iş akışını düzenler ve kontrol eder. Okula devamsızlık, geç gelme, okul binasında ve bahçesinde disiplinin sağlanması gibi hususları gözetmenlerin de yardımıyla kontrol eder. Öğrenciler arasındaki anlaşmazlıkları giderir, uyum sorunlarını ve okulla ilgili ya da özel problemleri olanları destekler ve motive eder.
Sınıf Öğretmeni:
Sınıfın sorumlusudur.
Unutmayınız, Sınıf Öğretmeni, çocuğunuzun hal ve hareketlerinden ders durumlarına varıncaya kadar muhatap olacağınız kişidir. Çocuğun okul içinde başarısını ve diğer durumlarını öğrenmek için onunla görüşebilirsiniz. Şayet çocuğunuzun bir dersten başarısızlığı sözkonusu ise rehber öğretmen vasıtasıyla ya da direk olarak dersin öğretmeniyle görüşebilirsiniz.
Yönetici (le gestionnaire): Yemekhane ve burs işleriyle meşgul olur.
Sosyal Hizmet Uzmanı (l’assistante sociale):
Sosyal hizmet uzmanları, resmi, ekonomik (yemekhane, okul malzemeleri gibi ihtiyaçlarda) ya da ailevi konularda yaşanan her hangi bir problemin çözümünde yardımcı olur ve önerilerde bulunur. Gerektiğinde ilgili konularda çocuğunuzla ve sizinle ilgili yerlerle görüşür
ORTAOKULDA ÖĞRENİM
- SINIF(SİXİEME), İLK AŞAMA
Öncelikle Durum Tespiti yapılır.
Bütün ortaokullarda birinci sınıfa yani Fransızların deyimiyle sizieme başlarken bir bilgi değerlendirmesi yapılır. Fransızca ve matematik dallarında yapılan bu değerlendirme diğer dallarda da yapılacaktır. Bu tespit öğretmenlerin öğrencilerini daha iyi tanımalarına imkân vermektedir.
Öyleyse Velilere burada bir görev düşmektedir. Çocuklarının ortaokul birinci sınıfa gelinceye kadar ilkokul döneminde seviyelerine uygun en iyi derecede Fransızca ve matematik bilgisine sahip olmalarını sağlayacaklardır. Kendileri bu imkâna sahip değillerse de Türkçe öğretmenlerinden, varsa abi ve ablalarından ya da yakınlarından yararlanmalıdırlar. Aksi takdirde çocuğumuz ortaokulda başarısız duruma düşüp meslek liselerine yönlendirilecek bu da üniversite okumasının önünü tıkayacaktır.
Birinci sınıfta öğretmenler öğrencilerin ortaokulu tanımalarına ve nasıl çalışmaları gerektiğine dair bilgiler verip yardımcı olurlar. Onun için çocuğumuz öğretmenlerin bu uyarılarını can kulağı ile dinleyip uygulamaları gerekir.
Birinci sınıfın sonunda öğrenci kendi başarısı ile beklenen bir düzeye ulaşmamışsa sınıfta kalma ya da ikinci sınıfa geçme konusunda okul karar verir, aile bu konuda rıza göstermezse okul müdürü ile görüştükten sonra komisyona itiraz edebilir. Bu durumlara düşmemek için ortaokula başlayan çocuğumuzu daha baştan takip etmeli ve üstün başarı sağlaması için her türlü imkânı kullanmalısınız.
Hem ilkokulun son aşaması hemde ortaokulun birinci sınıfı olduğu için, sixieme belkide college’in en fazla önem verilmesi gereken sınıftır.
- VE 3. SINIFLAR: TEMEL AŞAMA – 5eme, 4eme CYCLE 4
Her öğrenci, zorunlu derslerin yanında insanı, tabiatı, sanat kollarını, dilleri, teknik konuları içeren dersleri seçmelidir. Böylece kendini ilgilendiren konuları daha iyi inceleme ve projeler gerçekleştirmesi sözkonusu olabilecektir.
Bu dönemde sınıfta önemli güçlüklerle karşılaşan öğrenciler sınıf dışında kısa süreli özel yardımlardan yararlanabilirler.
Öğrencinin başarı durumunun eksikliği durumunda ikinci sınıftan üçüncü sınıfa geçişte sınıf kurulu, ikinci sınıfta kalmayı önerebilir. Öğrenci velileri bu karara itiraz ederek çocuğunun üçüncü sınıfa geçmesini isteyebilir. Ancak öğrenci üçüncü sınıfa geçtikten sonra başarı durumu düşükse dördüncü sınıfa geçişte kararı okul verir. Bu konuda veliler okula itiraz edemezler. Eğer aile bu konuda ısrarcı olursa müdürle görüşerek itirazda bulunabilir.
-
SINIF: YÖNLENDİRME AŞAMASI, 3eme
MESLEK LİSESİ Mİ YOKSA GENEL LİSE Mİ?
Bu dönem çocuklarımız için geleceğini tayin etmede önemli bir aşamadır. Bu dönemde öğrenci kendi isteği ile teknolojik bir dala gitmeyi seçebilir. Ayrıca 4. sınıfta meslek eğitimine girme projesini seçebilir ama bu eğitim meslek lisesinde olur, bunun için ortaokulu bırakması gerekir. Bu sınıfta eğitimin bir kısmı meslek eğitimine hazırlık üzerine(inşaat, mekanik vb.) olur
2003 yılından bu yana bütün öğrenciler için zamanın %15’i eski diller, yaşayan yabancı diller, sanat dalları, deneysel bilimler, teknoloji, meslek tanıma gibi öğrencilerin seçtiği derslere ayrılmaktadır. Meslek tanıma alanını seçen öğrenciler öğrenimlerinin bir kısmını veya tamamını meslek lisesinde sürdürebilirler.
Şu bilinmelidir ki ortaokulun tüm aşamalarından herhangi birinde güçlük çeken öğrencilere özel destek dersleri verilir. Ancak velilerin onayı olmadan hiçbir şeye karar verilemez. Burada da velilerin ilgi alaka ve kararlarının ne derecede önemli olduğu ortaya çıkmaktadır.
ÖĞRENCİLERİN MESLEK LİSELERİNE YÖNLENDİRİLMESİ
Değerli veliler
Unutmayınız ki bütün ortaokul öğrenimi boyunca çocuklarımıza sınıf öğretmeni ve okuldaki rehber, danışman, psikolog tarafından rehberlik hizmetleri verilir.
Çocuğumuzun kendine ait özellikleri, ilgi alanı, hoşlandığı şeyler ve çalışma disiplinine göre yönlendirme yapılır.
Fransa’da meslek ve eğitimler ile ilgili “Ulusal Bilgilendirme Bürosu’nun hazırlamış olduğu broşürler öğrencilere verilir, bu broşürlerde liselerde, meslek okullarında iş alanlarına ilişkin eğitim-öğretimin nasıl yapıldığına dair bilgiler bulunmaktadır.
Çocuğumuzun sınıf öğretmeni ya da rehberi meslek liselerinde eğitim öğretime ve mezun olduktan sonra neler elde edilebileceğine ilişkin bilgiler verip, tereddütler ve anlaşılmayan noktalar var ise aydınlatır ve çocuğun düşüncelerinin olgunlaşmasına yardımcı olur.
Hatta meslekleri daha iyi yakından tanımaları açısından kişisel veya grup halinde iş yeri ziyaretleri de önerilebilir.
Dikkat ediniz ortaokulda öğrenciye ve sizlere her yılın sonunda çocuğunuzun bir yıl sonra ne yapmak istediği sorulur.
Dördüncü sınıfın sonunda öğrenci liseye başlarken, genel veya teknolojik lise yahut meslek lisesi arasında seçim yapmak zorundadır. Bu dönemde okul sizin isteğinizi öğrendikten sonra karar verir.
Bu dönemde öğrenci çıraklık eğitimine de kaydırılabilir. Veli ile okul idaresi arasında anlaşmazlık durumunda ortaokul birinci ve üçüncü sınıf sonunda olduğu gibi itiraz edebilirsiniz.
İtirazınızı yazılı olarak belirtip okul müdürü ile görüşmelisiniz.
Bu konuda anlaşmazlığınız devam ederse çocuğunuzun dosyası itiraz kuruluna gönderilir ve son karar burada verilir.
Bu arada şunu da belirtmeliyiz ki bazı veliler çocuklarının otelcilik, spor bölümleri ve bazı sanat dallarına kaymalarını isteyebilirler.
Bu bölümlerle ilgili kontenjanlar sınırlı olabilir ve belirli tarihlerde başvuru yapılması gerekir. Bu durumda veliler okul idaresi tarafından belirtilen işlemleri yerine getirmek zorundadır.
Herhangi bir eğitim dalında eğer öğrenci sayısı fazla olup kontenjan daha az ise bu durumda öğrencilerin dosyaları kurum tarafından incelenir.
Bu dosyalarda öğrencilerin tercihleri, ders notları ve okul müdürünün öğrenci hakkındaki düşünceleri bulunur.
Kurul dosyaları sıraya koyar ve alınabilecek öğrencilerin listesini hazırlar. Daha sonra eğitim müfettişleri, öğrencilerin kesin yerleştirmelerine onay verir.
Tercihlerinden hiçbirine kabul edilmeyen öğrenciler yedek listede toplanırlar. Eğer boşalan yer varsa meslek lisesi aile ile irtibata geçer.
Yeni ders yılında hiç bir okula giremeyen öğrenciler yeniden kendi ortaokullarına dönerler. Okul müdürü onlara bir veya birkaç eğitim kurumlarında seçim yapmalarını önerir. Bu istekleri okul başladıktan birkaç gün sonra yine bir kurul tarafından incelenir ve karara bağlanır. Öğrenciler, eğer okulda yer varsa, 4. sınıfta yani ortaokulun son sınıfında sınıfta kalma yolunu da seçebilirler.
Anneler ve babalar unutmayınız, tekraren diyorum ki,
Öğrenci velilerinin okul hayatında önemli ve aktif bir yeri vardır. Mümkünse çocuğunuzun okulunda veli temsilcisi olunuz. Her ders yılı başında okul yönetim kuruluna katılacak veli temsilcileri için seçim yapılır.
Veli temsilcileri sınıf kuruluna katılırlar. Temsilciler tüm öğrenci velilerinin sözcüsüdürler. Bu sözcüler okul ile veliler arasında irtibatı sağlarlar. İsteklerini okula bildirirler.
Bu çerçevede kurulan öğrenci velileri dernekleri de vardır. Öğrencilerin okul başarısı konusunda faaliyet gösterirler. Bu derneklerle de irtibatta olmanın yararı vardır.
GENEL VE PROFESYONEL MESLEK EĞİTİMİ – SEGPA, Sections d’Enseignement Genneral Adapte
Bu bölüm bazı ortaokullarda bulunur. 12-16 yaşları arasında olanların devam ettiği bir okuldur.
Bu okul önemli derecede eğitim öğretim için geç kalmış öğrenciler içindir.
Bu bölüme ortaokuldan, uyum sınıfından, hazırlık sınıfından veya ilkokulun son sınıfından öğrenciler gelebilirler.
Bu okula giriş kararı ailenin onayı alındıktan sonra, ilkokuldan gelen çocuklar için ilköğrenim bölge komisyonu tarafından, bir önceki yılını ortaokulda geçirmiş öğrenciler için ise orta öğretim bölge komisyonu tarafından kararlaştırılır.
Bu okulda eğitim-öğretim ortaokula göre biraz daha farklıdır:
Birinci ve ikinci sınıfta: öğrenciler genel eğitim görürler. Uzman ilkokul öğretmenleri, ortaokul öğretmenleri ortaokul programlarını öğrencilerin güçlüklerine göre uyarlayıp ona göre öğretim yaparlar.
Üçüncü sınıfta: 14 yaşındaki öğrenciler, genel eğitimin yanısıra meslek lisesi öğretmenleri tarafından mesleki alanlarda bilgilendirilirler. Örneğin inşaat alanında ince işler, boya fayans gibi. Gıda ve Beslenme mesleklerinde aşcılık, fırıncılık, pastanecilik gibi.
Böylelikle öğrencilere bir mesleki proje hazırlama imkânı sağlanır.
Dördüncü sınıfta: 15 yaşında olan öğrenciler bir bölümü seçer ve o bölümün mesleki bilgilerini edinirler. İşyerindeki pratik stajlar, onlara meslekleri gerektiği gibi tanımak ve ne yapmak istediklerini seçme imkânı sağlar
Değerlendirme ve sınavlar
Dördüncü sınıfta öğrenciler genel eğitim belgesi alır ve öğrenilen bilgi ve becerilerin bilançosunu içeren bir dosya hazırlarlar.
Yönlendirme
Öğrenci genel ve mesleki öğrenim kurumuna velisinin onayı ile gelir ve bu okulda orta öğrenim bölge komisyonuna bir dosya sunulur.
Üçüncü sınıfta: meslek branş seçimi, velilerin, öğretmenlerin, öğrencinin ve okul doktorunun ortak kararıyla yapılır.
Dördüncü sınıfta: ikinci dönemde değişik yönlendirme imkânları üzerine bir bilgilendirme toplantısı yapılır. Meslek lisesine kayıt dosyaları ortaokulun diğer öğrencilerin de olduğu gibi haziran ayı başında yapılır.
Öğrenciler, meslek lisesinde, meslek eğitimine, çıraklık eğitimine veya başka bir anlaşmayla mesleki eğitime başlarlar. 16 yaşında olupta hiçbir çözüm bulamayanlar ise genel uyum görevlisi tarafından izlenirler.
Nitekim bu izlemeler neticesinde her yıl ortalama üç öğrenciden üçte biri çıraklık ya da meslek kontratı imzalamaktadır.
Diğerleri sınıfta kalmakta, sınıfta kalanlar genel uyum görevlisi tarafından izlenip uzmanlaşmış eğitim kurumlarına yönlendirilmekte veya iş hayatına başlamaktadırlar.
ENGELLİ EĞİTİM BİRİMİ – ULİS, Unite Localise Pour l’Inclusion Scolaire
En fazla on öğrenciden oluşan bu sınıf bazı ortaokullarda bulunur. Zihinsel, fiziki ve duyma özrü olan çocuklara ortaokulda dört yıl boyunca eğitim verilir.
Bu birim ilkokuldan itibaren okulla bütünleşme sınıflarından izlenerek alınan öğrenciler ve sağlık eğitim kurumlarından gelen öğrencilerden oluşur.
Bu birime öğrencilerin yönlendirilmesi ortaöğretim bölge komisyonu veya il özel eğitim komisyonu tarafından kararlaştırılmıştır.
Öğrencilerin sorumluluğu ortaokul tarafından üstlenilir. Okuldaki tüm personelle çalışmaları sağlanır. Bu öğrenciler esas olarak uzman öğretmen ve eğitimci ve sağlık görevlilerince izlenirler.
Ortaokul öğretmenleri bu öğrencilerin eğitimine katılırlar. Bazı öğrenciler için meslek lisesi atölyeleri ile iş birliği yapılır, bir meslek projesi hazırlamalarına imkan sağlanabilir.
Bu öğrenim aşamasından sonra engelli öğrenci uygun olduğu takdirde meslek lisesi ya da genel ve teknik liseye gidebilir. Ayrıca çıraklık eğitimi veya başka tip anlaşma yoluyla mesleki eğitim yapabilir.
Bu öğrenim aşamasından sonra engelli öğrenci, uygun olduğu takdirde meslek lisesi ya da genel ve teknik liseye gidebilir. Ayrıca çıraklık eğitimi veya başka tip anlaşma yoluyla mesleki eğitim yapabilir.
BÖLGE MESLEKİ UZMANLIK YATILI OKULLARI – EREA, Etablissement Regionaux d’Enseıgnement Adapte
Bu uzman yatılı okulu 12 ve 18 yaş arasındaki sosyal veya öğrenme sorunları olan kız ve erkek öğrenciler içindir. Genel ve mesleki, eğitim verme amacını güder.Orta bir ve ikinci sınıflarda genel eğitim görürler
Üçüncü sınıfta bir çok mesleki alanda bilgi sahibi olurlar
Son sınıfta öğrenciler bir meslek seçip bu meslekle ilgili bazı mesleki alışkanlıklar edinirler.
Değerlendirme ve sınavlar
Dördüncü sınıfta öğrenciler genelde eğitim belgesi için sınava hazırlanırlar. Son sene CAP sınavlarına girerler. CAP sınavında başarılı olan gençlere iş hayatına başlama imkanı sunulur. Bazı öğrenciler dördüncü sınıftan sonra çıraklık eğitimine veya başka çalışma alanlarına yönelirler. Meslek lisesine de gidebilirler.
ÇIRAKLIK EĞİTİMİ OKULU – CFA, Centre de Formation des Apprentis
Bu eğitim CAP, BEP ve meslek lisesi diplomaları ya da lise diplomasından sonraki diplomaları içindir. CFA ya yönlendirme, iş anlaşması sayılan çıraklık anlaşmasının imzalanmasını gerektirir. İşvereni bulmak aileye düşer. Zanaatkârlar odası, ticaret ve sanayi odası, tarım meslek odalarında çırak kabul eden işyerlerinin listesi bulunmaktadır.
Bu kurumda çocuğumuz, özel bir iş anlaşması ile ücretli durumundadır. Aylık alır ve maaşı asgari ücretin %50 beşini geçmiyorsa ailesi çocuk yardım parasını almaya devam eder.
CAP anlaşması iki yıl sürer. Çıraklık yoluyla diploma almak isteyenlerin 16-25 yaş arasında olması gerekir. Bu yaş ortaokul son sınıftan gelenler için 15 yaştır.
Çıraklık eğitiminin sürdürülmesi ve düzenlenmesi
Çıraklık eğitim merkezi müdürü eğitim düzenlenmesi ve işyerleri ile ilişkilerden sorumludur. Bir eğitim danışmanı müdüre yardım eder. Haftada 1,5 gün veya ayda bir hafta çocuğumuz, eğitim merkezine devam eder. Burada genel ve teknik eğitim(matematik, Fransızca, iş yönetimi, ekonomi ve idari ye giriş, teknoloji, desen) derslerini almaya devam eder ve atölyelerde pratik teknik dersler alır
Eğitim merkezi, işyerleri ile irtibat halindedir. Aileye ve eğitim merkezine bildirilen iletişim defteri, işverene çocuğun işyerinde yaptığı mesleki ilerlemeyi rapor etme imkanı verir. Çıraklık eğitim Merkezi’nin altı aylık dönem karnesi, işyerindeki çıraklık ustasına ve öğrencinin velilerine gönderidir.
Çıraklık eğitiminden sonra çocuğumuz, doğrudan çalışma hayatına atılabildiği gibi çıraklık yoluyla veya meslek lisesine girerek eğitimine de devam edebilir. Sınavda başarısızlık durumunda bir yıl daha tekrar ederek seneye yeniden sınava girmesi önerilebilir.
MESLEK LİSESİ – Lycée l’Enseignement Professionnel
Öğrenci üç yıllık meslek eğitimi sonra, BAC Pro diploması alır ve direkt iş hayatına girer. Öğrenci meslek lisesinde genel eğitimin yanısıra teknik ve mesleki eğitim de alır(atölye, laboratuvar veya şantiyede). İşyerlerindeki pratik staj dönemleri eğitimin bir parçasıdır
Meslek liseleri pratik bir eğitimi tercih eden ve bir meslek dalında kendini yetiştirmek isteyen öğrenciler içindir.
Meslek lisesinde ortaokuldaki personelin aynısı bulunmaktadır. Sadece bazı unvanlar farklıdır. Okul müdürleri ve müdürüne provizör denir ve işlerinde yardımcı olan bir müdür yardımcısı ile birlikte çalışır. Meslek liselerinde diğer düzenlemeler örneğin iletişim, disiplin, kurallar, ders programı ve toplantılar ortaokuldakine benzerler.
Değerlendirme ve sınavlar
Meslek lisesinin birinci senesinde bir durum değerlendirmesi yapılabilir. Bu değerlendirme öğrencilerin güçlük çektikleri dallarda onlara daha iyi yardımcı olmayı sağlar. Öğrenciler ilk yılında CAP diploşasını alırlar ve iki senelik BAC PRO diplomasını hazırlayıp yani üçüncü sınıfta, terminalde meslek lise diploması için sınava girerler.
CAP işçi veya usta işçi işlerine hazırlık aşamasıdır. CAP belirgin bir dalda meslek edinmeyi sağlarken, BAC Pro bir meslek dalında daha genel bir eğitimi içerir.
Meslek lisesi diploması, CAP de kazanılan eğitimin daha derinlemesine öğrenmesini ve tamamlanmasını sağlar. Amacı, gençlere daha yüksek derecede mesleki beceri kazandırmak ve bir an önce çalışma hayatına atılmalarını sağlamaktır.
Meslek lisesin son senesinde, öğrencilerin 2/3’ü meslek lisesi diploması almak için eğitimlerine devam etmek ya da birinci uyum sınıfına devam etmek isterler. Birinci uyum sınıfı en iyi öğrencilere teorik dallarda güçlü eğitim vererek teknolojik lise eğitimi yapmalarının yolunu açmaktadır. Bundan sonra çalışma hayatı başlayacaktır.
LİSE EĞİTİMİ
Fransız eğitiminde lise, üç yıldır ve iki aşamalı olarak düzenlenir:
Birinci aşama, seçim yapma aşamasıdır yani genel ve teknolojik lise, birinci sınıfta yapılır.
İkinci aşama, bitirme aşamasıdır. Yani ikinci sınıf ve son sınıf. Öğrenci liseye başladığında yaptığı seçime göre genel veya teknolojik lise eğitimi almaktadır.
Orta okulun son sınıfında genel veya teknik lise diploması hazırlamayı seçen ve bu yönde yönlendirme kararı olan öğrenciler liseye gelirler. Bu öğrencilerin ders notlarının iyi düzeyde olması çalışmalarında düzenli ve bağımsız çalışmayı bilmeleri, sürekli kişisel çaba göstermeye karar vermiş olmaları gereklidir.
Ortaokulda olduğu gibi liselerde bir idari sistem vardır, okul müdürü provizör diye adlandırılır. Bir yardımcısı bulunur yönetim düzenlemeleri, iletişim, yönetmelik, ders programı, kurullar ve toplantılar ortaokuldakine benzerler.
Değerlendirme ve sınavlar
Bütün liselerde birinci sınıfa başlarken Fransızca, matematik ve yabancı dilde durum değerlendirme sınavları yapılır. Durum değerlendirmesi öğrencilerin bu dallardaki bilgilerinin derinleştirilmesi ya da desteklenmesine imkân sağlar.
Lisede eğitim öğretim
Genel ve teknik lise birinci sınıf – Seconde Générale
Öğrenci ortak eğitim derslerini yani Fransızca, tarih, coğrafya, yabancı diller, matematik ve diğer dersleri alır, bunlara ek olarak orta son sınıfta seçtiği bölüme göre o bölümün temel derslerini alır. Bu dersler öğrencinin becerisini ölçmeyi ve birinci sınıfın sonunda alacağı lise diplomasının türünü daha iyi seçmesini sağlar. Fransızca ve matematikte güçlük çeken öğrenciler bu dallarda haftada 2 saat özel yardımdan, etüt derslerinden yararlanabilirler.
İkinci sınıf ve son sınıf – Première ve Terminale
Genel lise öğrenimi üç bölümden oluşur:
1-Edebiyat, Baccalauréat Littéraire veya BAC L
2-Ekonomi ve sosyal, Baccalauréat Economique et Social, veya BAC ES
3-Fen bilimleri, Baccalauréat scientifique, veya BAC S
Teknik lise eğitimi sekiz bölümden oluşur:
1-Endüstri bilim ve teknikleri (sekiz uzmanlık alanı, örneğin mekanik) – STI2A (sciences et technologies de l’industrie et du développement durable)
2-İdare bilim ve teknikleri (dört uzmanlık alanı, örneğin muhasebe, yönetim) – STMG (sciences et technologies du management et de la gestion)
3-Labaratuvar bilim ve teknikleri (Üç uzmanlık alanı, örneğin biyokimya, biyoloji) – STL (sciences et technologie de laboratoire)
4-Sağlık ve Sosyal bilimleri – ST2S (sciences et technologies de la santé et du social)
5-Sanat ve Tasarım bilim ve teknikleri – STD2A (sciences et technologies du design et des arts appliqués)
6-Çevre ve tarım bilim ve teknikleri – STAV (sciences et technologies de l’agronomie et du vivant)
7-Otelcilik teknik ve bilimleri – STHR (sciences et technologie de l’hôtellerie et de la restauration)
8-Dans ve müzik teknikleri – TMD (techniques de la musique et de la danse)
Lise birinci sınıfın sonunda müdür, öğrenci ve ailesinin isteği doğrultusunda görüşünü belirtir, veliler anlaşmazlık halinde itiraz edebilir.
Lise ikinci sınıfta öğrenci ortak eğitim dışında lisede önerilen uzmanlık alanlarından kendi bölümü ile ilgili seçmeli dersleri de görür.
Son sınıfta öğrenci ortak eğitime ek olarak, kendi lise diplomasına özellik kazandıracak uzmanlık dersi alır. Örneğin edebiyat bölümü için uzmanlık dersleri: yabancı diller ve sanatlar,
Teknik lise bölümü, öğrenciye teknik bir alanı tanıma ve bu alanda kendini geliştirme imkânı verir, örneğin ticaret, laboratuvar, inşaat gibi. Bu esnada aynı anda genel eğitimi de sürdürmek mümkündür.
Liseden sonra öğrenciye Üniversite ve Yüksek Okullar yolu açılmaktadır.
LİSEDEN SONRA ÇOCUĞUM NEREDE, NEREYİ OKUSUN?
FRANSA VE TÜRKİYE’DE İMKÂNLAR
Liseyi bitirip iyi bir derece ile mezun olan çocuğunuz Fransa’da kendisine uygun istediği fakülteye gidebilir.
Ayrıca Türkiye’de üniversite okuma imkânı da bulunmaktadır. Bunun için Türkiye’de bazı üniversitelerin Paris ve Lyon gibi merkezlerde öğrenci alımı için yaptıkları sınavları kazanmaları gerekir.
Bu sınavların müracaatları her yılın ocak ayında başlar. Bunun için eğitim ataşeliği ile irtibata geçiniz.
Ayrıca Türkiye’de bazı üniversiteler sınavsız Bakalorya derecesine göre, tahsis edilen yabancı öğrenci kotasına çerçevesinde sıralama yapıp mülakatla öğrenci alabilmektedir.
Başka bir imkân da Diyanet aracılığı ile gerçekleştirilen uluslararası ilahiyat programlarıdır.
Türkiye’de İlahiyat okumak isteyen çocuklarımızın velileri, çevrelerinde bulunan DİTİB derneklerinde görevli din görevlileri ile irtibata geçip bu konuda gerekli bilgileri alabilirler.
Ancak Türkiye’de üniversite okumanın ve yapılan sınavları kazanmanın yolu iyi derecede Türkçe öğrenmeye bağlıdır.
Bunun için Türkçe konusunda bu broşürün başında yazmış olduğumuz uyarıları unutmayın.
Herhalükarda çocuklarınızın Türkçe öğrenmelerini sağlayınız.
Eğitim Ataşeliğimiz bu konuda her zaman sizin yanınızda olacaktır.
İletişim ve Ulaşım bilgilerimiz
T.C
Liyon Başkonsolosluğu
Eğitim Ataşeliği
87, Rue de Sèze, 69006 – LYON
Tel: 0478243300
Elektronik posta: lyon@meb.gov.tr