Damacana Suları
Türkiye’de 2013 yılında yıllık kişi başı ortalama Su tüketimi 54 litre PET, 81 litre Damacana (toplam 135 litre Ambalajlı Su) olarak gerçekleşmiştir.
Polikarbonat Damacanalar dönüşümlü ambalajlardır. Her dolumdan önce tam otomasyon sistemlerle yıkanması ve sterilizasyon işlemine tabi tutulması gerekmektedir. Yıkama işleminin ise Sağlık Bakanlığı yönetmeliklerine uygun olarak minimum 55 derece ve üstü bir ısıda gerçekleştirilmelidir. Damacana ambalajlar dolum işleminden önce bir dış yıkama ünitesinden, dört ayrı iç yıkama ünitesinden geçmektedir. Bu iç yıkama ünitelerinde deterjanlı, sıcak ve dezenfektanlı suyla yıkanmaktadır.
Sorun genelde son durulama işleminde yeteri kadar temiz su kullanılmamasından kaynaklanır. Bu durumda deterjan ve dezenfektan kalıntıları kalabilir.
Ayrıca Damacana’ların en fazla 50-60 defa kullanılması önerilmektedir. Ama sizce kaç defa kullanılıyorlar? Eskimiş yıpranmış pis görünen damacanaları lütfen evinize almayınız.
Damacana Suların Zararları Nelerdir?
Damacana suların birçoğu sağlık standartlarına uygun değildir. Uygun koşullarda depolaması ve dağıtımı yapılmayan, mikrop ve zararlı bakteri kaynağı damacana sular ishal, diyabet, kalp ve kansere kadar pek çok hastalığa yol açıyor.
Plastik ambalaj alırken altına bakın üçgen içinde 3, 6 ve 7 sayıları bulunan plastikler gıda ve içecekler için güvensizdir. Diğerleri yani 1, 2, 4 ve 5 ise nispeten güvenlidir. Damacana 7 numaradır yani Polikarbonat. PET plastik şişe ise 1 numaradır.
Damacanaların 14 derecede muhafaza edilmesi gerekiyor ama ülkemiz şartlarında özellikle yaz mevsiminde bu mümkün değil.
Bakanlık açıklamaları bugüne kadar dolum tesisleri ve damacanaların doğru dürüst denetlenmediğini kesin olarak ortaya koyuyor. Bakanlığın ruhsat verirken sıkı bir denetim yaptığı, daha sonra denetimi firmalara bıraktığı, kendisinin ise üç ayda bir firma tarafından getirilen numuneleri denetlediği, şişelenmiş hiçbir ürünü ise bugüne kadar hiç denetlemediği anlaşılıyor.
Çukurova Üni. Tıp Fak. Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyolojik Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Fatih KÖKSAL; ”Damacanadaki suyun hava ya da güneşe maruz kalmasının kişiyi ölümle sonuçlanan hastalıklara kadar götürebilen mikroorganizmaların üremesine neden olduğunu” bildiriyor.
Günümüzde Damacanalar İle İlgili Ön Plana Çıkan Belli Başlı Temel Sorunlar;
- Kullanım ömürleri kısadır. Damacana sular belirli bir kullanıma sahiptir. Yani bir damacana 65 defa kullanılmalıdır. 65 kullanımdan sonra ise damacana yıpranmaya ve plastik içerisindeki kimyasalları suya geçirmeye başlar. Bu nedenle damacanalardan su içmek ya da suyu damacana içerisinde çok fazla bekletmek sağlık açısından çok faydalı değildir.
- 15 saat içerisinde tüketilmesi gerekiyor. Damacanalar plastik içerisinde çok fazla durmamalıdır. Bu nedenle damacana doldurulduktan sonra bu suların ortalama olarak 15 saat içerisinde tüketilmesi ya da cam kaplara aktarılması gerekiyor.
- Denetimsiz firmaların suyu sağlık açısından tehdit edici olabiliyor. Günümüzde onlarca farklı damacana su üretimi yapan firma bulunmaktadır. Bu firmaların hepsi kaliteli damacana içme suyu üretmiyorlar. Kimi firmalar denetimsiz olduğu için insan sağlığına zararlı olan damacana su üretimlerine imza atmaktadır.
- Damacanalar kirli olabiliyor. Tekrar tekrar kullanılan damacanalar eğer yeteri kadar temizlenmemiş ise bu durum damacananın farklı mikroplara ev sahipliği yaptığı anlamına gelir… Damacananızı iade ettikten sonraki dolumda içme suyu kabınızın ne kadar yıkandığı, yada içinde deterjan veya kimyasal madde kalıp kalmadığı bilinemez. Ayrıca 65 dolumdan sonra kullanılmaması gerekir. Ancak, bununda sağlıklı olarak denetimi maalesef yapılamamaktadır.
Bunları Biliyor Musunuz?
- Damacana suların nereden ve hangi şartlarda doldurulduğunu biliyor musunuz?
- 1 Litre içme suyunun, 1 litre benzinle eş değer fiyatta satıldığını hiç düşündünüz mü?
- 1 Yıl içinde damacana sulara ödediğiniz bedeli hiç hesapladınız mı?
- Damacananın ham maddesi olan Bisfenol A’nın zararlarını duydunuz mu? (Bayanlarda göğüs kanseri, erkeklerde prostat kanseri, çocuklarda hiperaktivite, aşırı kilo)
- Kimyasal silah üretiminde kullanılan Fosgen’in damacana üretiminde de kullanıldığını biliyor musunuz?
- Damacana suyunu yemeklerinizde, sebzelerinizi meyvelerinizi yıkarken ve içmekte kullandığınızda, 1 günde kaç litre su harcarsınız?
Eğer sadece içme suyu olarak kullanıyorsanız, damak tadınız için bu tercihi yapmış olursunuz. Peki sağlığınızın hiç bir önemi yok mu?
discoverywater.com