Çocuklara erken yaşlarda ev işleri vermek, onların kalıcı bir şekilde beceri, sorumluluk ve özgüven duyguları geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Günümüzde çocukların başarılarını ölçmeye yönelik sınavlar ya da üniversiteye giriş süreci yüzünden ev işleri pek çok çocuğun yapılacaklar listesinden çıktı.
Bir araştırma şirketi tarafından 1001 yetişkin üzerinde yapılan bir araştırmada, katılımcıların yüzde 82’si çocukluklarında düzenli olarak ev işleri yaptığını belirtirken, sadece yüzde 28’i kendi çocuklarından da bunları yapmalarını istediklerini söyledi.
“Bugün aileler, çocuklarının zamanlarını başarılı olmak için harcamalarını istiyor.
Oysa bu sırada, çocukların bir şeyi başarıp başarmadığını somut olarak ortaya koyan bir göstergeyi, yani ev işlerini göz ardı ediyoruz” diyor psikolog ve yazar Richard Rende.
Uzun yıllardır yapılan çalışmalar, ev işlerinin akademik, duygusal ve hatta mesleki açıdan çok faydalı olduğunu gösteriyor.
Minnesota Üniversitesi profesörlerinden Marty Rossmann tarafından yapılan araştırmaya göre çocuklardan erken yaşlarda ev işleri yapmalarını istemek onların beceri, sorumluluk ve özgüven duygularını kalıcı bir şekilde geliştirmelerini sağlıyor.
Dr. Rossmann, 84 çocuğu anaokulunda, 10 ve 15 yaş civarlarında ve 20’li yaşlarının ortalarında olmak üzere yaşamlarındaki 4 evre boyunca izleyen uzun soluklu bir araştırmanın verilerini analiz etti. 3 ve 4 yaşlarında ev işi yapmaya başlayan genç yetişkinlerin, hiç ev işi yapmayan ya da ev işi yapmaya ergenlik döneminde başlayanlara göre aileleriyle ve arkadaşlarıyla daha iyi ilişkiler kurabildiklerini, daha fazla akademik ve erken yaşta kariyer başarısı kazandıklarını ve kendi kendilerine yetmeye daha fazla meyilli olduklarını buldu.
“Ev işleri aynı zamanda çocuklara başkalarının ihtiyaçlarına karşı empati kurmayı ve duyarlı olmayı da öğretiyor” diye ekliyor Harvard Eğitim Fakültesi psikologlarından Richard Weissbourd.
Geçtiğimiz yıl sonuçları yayınlanan bir araştırmada, 10 bin ortaokul ve lise öğrencisine anket yapılmış ve öğrencilerin en çok değer verdikleri şeylerin bir sıralamasını yapmalarını istenmişti:
Başarı, mutluluk ve başkalarına değer vermek.
Öğrencilerin yaklaşık yüzde 80′i başarı ya da mutluluğun başkalarına değer vermekten daha önemli olduğunu söyledi.
“Dengemizi kaybetmiş durumdayız” diye yorumluyor Dr. Weissbourd araştırmanın sonuçlarını.
Öncelikleri yeniden ayarlamaya başlamanın en iyi yollarından biri de evde yardımsever ve nazik olmayı öğrenmek olabilir.
“Bir dahaki sefere çocuğunuz ödevlerini yapmak için ev işlerini yapmamayı teklif ederse, onu ‘ev işlerinden azat etme’ dürtünüze karşı direnin” diyor psikolog ve Çocuklarınızı İyi Eğitin kitabının yazarı Madeline Levine.
“Okulla karşılaştırıldıklarında ev işleri konusunda gevşek davranmak, çocuğunuza sınavların ve notların başkalarına değer vermek ve onlar için bir şeyler yapmaktan daha değerli olduğu mesajını verir.
O anda çok küçük gibi görünen bu mesajlar, zamanla büyük mesajlara dönüşürler” diyor.
İşte çocuklarınızı ev işleri konusunda iyice motive etmenin en iyi yollarından bazıları:
Kullandığınız dile dikkat edin:
Geçtiğimiz yıl Çocuk Gelişimi dergisinde yayınlanan ve yaşları 3 ile 6 arasında değişen 149 çocuk üzerinde yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre küçük çocuklara “yardım ettikleri” için değil de “çok iyi bir yardımcı” oldukları için teşekkür edildiğinde, size yardım etme arzuları belirgin bir şekilde artıyor.
Kısacası pozitif bir kimlik yaratıyor olma hissi, yani yardım eden birisi olarak bilinmek onları motive ediyor.
Ev işi zamanını programlayın:
Diğer planlanan işlerin hemen yanına evde yapılacak işleri de yazın.
Böylece devamlılığı ve tutarlılığı sağlayın.
İşleri oyuna çevirin:
Tıpkı bir bilgisayar oyunu gibi küçük işlerle başlayın ve küçük çocukların, sorumlulukların yeni “seviyelerini” hak etmelerini sağlayın.
Örneğin kıyafetleri ayırırlarsa çamaşır makinesini çalıştırma hakkını kazanmaları gibi.
Harçlıkları ve ev işlerini birbirinden ayrı tutun:
Araştırmalar dışsal ödüllerin, içsel motivasyonu ve performansı azaltabileceğini söylüyor.
Psikologlar paranın, ev işleri söz konusu olduğunda da bir çocuğun yardım etme motivasyonunu azaltabileceğini belirtiyor.
Ve başkalarını düşünerek yapılan bir eylemi, bir iş anlaşmasına çevirebileceğini ekliyor.
İşlerin türü önemlidir:
Empati gibi olumlu sosyal davranışlar geliştirmek için yapılan işler rutin olmalı ve kişinin kendi yatak odasını toplaması ya da kendi çamaşırlarını yıkaması gibi kişisel bakıma değil, oturma odasının tozunu almak ya da herkesin çamaşırlarını yıkamak gibi ailenin bakımına odaklanmalı.
Psikologlar, çocukları yapılacak işlerin seçimine dahil etmenin o işi yapmaya daha istekli olmalarını sağladığını söylüyor.
İşler hakkında farklı şeyler söyleyin:
Daha iyi bir işbirliği için “İşlerini bitir” demek yerine “Hadi işlerimizi bitirelim” demeyi öneriyor Dr. Rende.
Bu şekilde, ev işlerinin sadece bir görev olmadığını, aynı zamanda birbirimize yardım etmenin bir yolu olduğunun vurgulamış olursunuz.
Ev işlerinin reklamını yapın:
Ev işlerini asla cezalara bağlamayın.
Ev işleri ile ilgili her türlü konuşmanın, kendinizinki de dahil, olumlu ya da ez azından nötr olmasına dikkat edin.
Eğer bulaşık makinesini yerleştirmekten şikayet edip durursanız, çocuklarınız da edecektir…
-Egitimpedia.com
