Aşırı eleştirel olmak, yüksek beklentilere girmek, mükemmeliyetçilik ve onun bağımsızlığını engelleyecek şekilde korumacı davranışlar, çocuğunuzun öz güven eksikliği ile büyümesine neden olabiliyor.
Özgüven eksikliği belirtileri neler?
• Anne ve babaya bağımlı olmak
• Utangaçlık ve içine kapanıklık
• Yeni aktivitelere girmekte isteksiz olmak
• Başka çocuklarla kaynaşmakta sıkıntı çekmek
• Yeni durumlarla karşılaştığında ürkek davranmak, uyum sağlayamamak
• Davranışlarının olumlu biçimde düzeltilmesinden bile hemen incinmek, rahatsız olmak
• Kendini aşağı görme alışkanlığı edinmek
• Dönemsel ve olağan çocukluk korkuları dışında yoğun korku duymak
• Bireysel kimliği ve otonomisi gelişmemiş çocuklar, hakkını koruyamaz ve kendini savunamaz
• Bağımlı olmasına rağmen ebeveynlerinden çekinip, korkmak
• Davranışlarının tutuk olması
• Sık sık okuldan kaçmak
Neler yapabilirsiniz?
• Evdeki herkesin birbirine güvendiği bir ortam oluşturulmalı. Güvenli bir ortamda yetişen çocuk, duygu ve düşüncesini, sevgisini, başarı ya da başarısızlığını, hayal kırıklıklarını aile fertleriyle rahatça paylaşabiliyor. Bu onun özgüveninin gelişmesini sağlar.
• Onunla ilgili duygularınızda açık olmalısınız. Sevginizin onun başarı ya da başarısızlığına bağlı olmadığını, varlığının sizin için ne derece önemli olduğunu ve ne olursa olsun onu daima seveceğinizi ona hissettirmelisiniz.
• Çocuğunuzun gerçek kapasitesinin farkında olmalısınız. Zayıf yanlarını görmezlikten gelmeyin, dürüst olun ancak onları eleştirirken tüm kişiliğine yaymayın. Çocuk kendindeki eksiklik ve kusurların farkında olmalı, kabullenmeli. Bunun yanı sıra güçlü olduğu yönleriyle de gurur duyabilmeli.
• Davranışlarınızla ona model olmalısınız. Onda görmek istemediğiniz davranışları ona ya da başkalarına karşı göstermemelisiniz. Çocuklar size ya da diğerlerine sizin ona davrandığınız gibi davranacaktır. Çocuğunuzun yanlışlarını, onu suçlamadan ve onun tüm kişiliğini eleştirmeden tartışmalısınız. Çocuğunuza sorumluluklar vermelisiniz. Kendisine güvenilip sorumluluk verilen çocuk, kendini yararlı ve önemli hisseder.
Yazı: Nilgün Yıldız Konakcı
* Bebeğimle Elele dergisinin Haziran-Temmuz 2016 sayısından alınmıştır.
