Televizyon, bilgisayar gibi çok hareketli uyaranların aksine, kitap okumak sakinleştiriyor, hayal gücünü ve yaratıcılığı geliştiriyor.
Peki çocuklara kitap okumayı nasıl sevdirebiliriz?
Çocuğunuzun kitap okuma alışkanlığı edinmesi, diğer pek çok kazanımı da beraberinde getirecek.
Araştırmalara göre kitap okumak, gelecekteki okul başarısı ve davranış bozukluklarının en önemli belirleyicilerinden biri.
Çocuğunuzun biyolojik gelişimi, duygusal olgunluğu, yaşına uygun kitap seçimi ve siz ebeveynlerin kitap okuma sıklığı gibi faktörlere göre, onun kitaplara duyduğu ilgi de değişkenlik gösterecektir.
Fakat erken dönemlerden itibaren bazı noktalara dikkat ederek bu alışkanlığın gelişmesini desteklemek mümkün.
İşte sizlere 7 önemli ipucu:
1 – Erkenden başlayın
Bebekler henüz anne karnındayken sesleri ayırt etmeye ve özellikle anneninkini tanımaya başlarlar.
Yani ona kitap okumak için hiçbir zaman erken diye düşünmeyin, hamilelikte bile! Bebeklikten itibaren ise okumak biraz daha anlamlı hale gelecek.
Ebeveyn çocuk bağlanmasını pekişecek, dil gelişimi, dinleme ve konuşma becerileri desteklenecek.
2 – Rutinin içinde yer verin
Sabah ya da akşam, okuldan önce ya da ödevden sonra, her ne zaman olursa, bir şekilde çocuğun günlük programı içerisinde kitaplara yer vermeye çalışın.
Eğer yaşı birlikte program hazırlamaya uygunsa, kendisinin de fikrini alarak hangi zaman dilimine koyacağınıza ortak karar verebilirsiniz. Kitap okumayı uyku rutininin bir parçası yapmak, uykuya geçişi daha kolay ve keyifli bir hale getirebilir.
3 – Kitap sohbetleri
Bir kitap okuduktan sonra üzerine konuşmak, sorular sormak, onun okuduğu şeye ilgi göstermek çocuğunuz için oldukça iyi bir pekiştirici olacak.
Hatta bunu daha da keyifli kılmak için, kitabın konusuna, anafikrine uygun oyunlar oynayabilir, aktiviteler türetebilirsiniz.
Kitapların yazarlarıyla ilgili sohbetler, ilginç bilgiler ve eğer varsa kitapların filmlerini izlemek de yardımcı olabilir.
4 – Hedefler koyun
Çocukların belirli bir sürede kaç kitap okuması gerektiğiyle ilgili kesin bir kural yok.
Siz çocuğunuzun kendi yaşına ve hızına göre gözlem yaparak, onunla birlikte haftalık/aylık hedefler koyabilirsiniz.
Bir tablo yapıp odasına asarak, okuduğu kitapları yazarak, hedefe ulaştığında onu yüreklendirerek ve ödüllendirerek daha fazla okumasına teşvik edebilirsiniz.
5 – Kitap seçimi
Çocuğunuzun okuyacağı kitapları kendisinin seçmesine fırsat tanıyın. Kişisel zevkini, tercihini oluşturması kimlik gelişimi açısından önemli.
Öte yandan, yaptığı seçimleri gözlemlemek, sizin onun iç dünyasına biraz daha yakından bakmanızı sağlar.
Birlikte kitapevlerini, kütüphaneleri ziyaret edin. Rafların arasında zaman geçirip keşfetmenin tadına varmasını sağlayın.
Küçük bir hatırlatma: Aldığınız kitapların içerik ve yaş olarak uygun olup olmadığını anlamak için ondan önce siz gözden geçirmeyi ihmal etmeyin.
6 – Fırsatları değerlendirin
Kitap okumak sadece okulla veya derslerle alakalı bir aktivite değildir.
Çocuğunuz bunun hayatın her anında yer bulabilecek bir keyif olduğunu kavramalı.
Tatilde, yolculukta, bir yerde bekleyerek vakit geçirirken, sabah ya da akşam fark etmez. Üstelik ne okuması gerektiği konusunda bir kural da yok.
Dergi, kitap, gazete ve günümüzde gitgide yaygınlaşan elektronik kitaplar çocuğunuz için farklı seçenekler.
Hatta tabelalar, levhalar, reklam panoları, çevrede yazılı gördüğünüz her şey, okumayı hızlandırmaya yardımcı bir egzersize dönüşebilir.
7 – Model olun
Son olarak, her konuda olduğu gibi yine en büyük güç sizin elinizde. Sözlerden, kurallardan, bütün uğraşlardan daha kestirme bir yol anne-baba olarak siz de bolca okuyun.
Çocuğunuz kitapların gözle görülür şekilde sergilendiği, dokunulduğu, okunduğu bir evde büyüyorsa, bir kitap kurdu olma olasılığı artacaktır.
Ayrıca, aile olarak birlikte kitap okuma saati düzenlemek, sonrasında okuduklarınız üzerine paylaşım yapmak da birçok açıdan besleyici
Duygu Karaer
Uzman Psikolog
