Çocuk dışlanırsa yalnızlaşır
Son zamanlarda boşanmalar oldukça arttı. Özellikle ünlülerin birbirlerine karşı yaptıkları itibar suikastları çocukları olumsuz etkiliyor ve onlara tramva yaşatıyor. Uzmanlar, çocuklarına zarar vermemek için ailelerin neler yapmaları gerektiğini anlattı…
ÇOCUĞUN KAFASINDA SORU KALMAMALI
PROF. DR. NEVZAT TARHAN/PSİKİYATRİST
Ailelerin çocuklarının geleceğini ve gelişimini düşünmeleri gerekiyor. Aileyle ilgili bir durumun, sosyal medya veya internet ortamında dolaşımı o anda çocuğun bütün arkadaşlarının öğrendiği bir bilgi oluyor. Bu da çocuğun devamlı önüne çıkacak, çocuğun ruh sağlığını olumsuz etkileyecektir. Yani bir anne-babanın çocuğunu koruma refleksiyle hareket etmesi lazım. Benmerkezci annebabalar, çocuğunu değil kendini düşünüyorlar. Yani belli bir çıkarı, hedefi elde etmeyi düşünüyorlar. Çocuğundan çok kendini düşünen kimseler, aslında dolaylı olarak kendi imajını olumsuz etkiliyorlar. Açık ve şeffaf olmak önemli fakat herkesin de mahrem ve sessiz bir alanı vardır. Bu alana saygı duymak gerekiyor.
ÖRTBAS EDİLMEMELİ
Çocuk, ailesiyle ilgili sosyal medya üzerinde olumsuz bir bilgi, fotoğraf ya da video gördüğünde, bunu anlamlandırmaya çalışır. Bu durumda anne-babasının tutumuna göre tepki verir. Anne-baba olayı örtbas mı ediyor, yoksa olayla yüzleşip ‘Hepimiz insanız hata yapabiliriz’ mi diyor? Aile, bu şekilde yaklaşabiliyorsa, çocuk bundan bir şeyler öğrenebilir, olumsuz etkilenmez. Çünkü hata yapmayan insan yoktur.
YANLIŞI KONUŞUN!
Anne veya baba; ‘Öyle bir durum oldu’ deyip bundan üzüntü duyduğunu, suçluluk, pişmanlık hissettiğini çocuğuna ifade edebilmeli. Yanlış bir olay var ise konuşacaksınız ve çocuk bundan bir şeyler öğrenerek çıkacak. Eğer olay konuşulmuyor, örtbas ediliyorsa bu, çocukta çözülmemiş travma olarak kalır. Olayı bir defa ayrıntılı konuşup bir daha konuşmamak doğru olandır. Beyinde açık dosya tutmamak gerekir.
TOPLUM ÖNÜNDEKİ SORUMLULUKLARINI ÇOCUKLARINA ANLATSINLAR
ŞENAY YILMAZ/ÇOCUK GELİŞİM UZMANI
Çocuklar için dünyadaki en değerli varlıkları anne-babasıdır. Dünyayı anne-babalarının yaşam şekli, davranış ve tercihleriyle anlamlandırmaya çalışırlar. Hal böyle olunca tabii ki onları model alırlar. Haliyle ünlü annebabanın diğer anne-babalara oranla iki kat daha fazla davranışlarına, hayatlarına ve değer yargılarını yansıtış şekillerine dikkat etmeleri gerekir. Çünkü toplum tarafından eleştiriye, yorumlamaya açık olan hayatları, aslında çocuklarının ileride onlar hakkında düşünce şemalarının oluşmasına neden olur. Gelişimsel olarak çocuğu yaş olarak değerlendirdiğimizde;
* 3-6 yaş arasında anne-babanın davranışlarını model alırlar.
* 7-9 yaş arasında artık annebabasının yaşam tarzı, dünyaya bakışı ve değerleri hakkında fikri oluşmaya başlar.
*10-14 yaş arası artık diğer yaşlara göre daha tehlikeli yaşlardır. Çünkü anne ve babadan aldığı değer yargılarını ve yaşam şekillerini kendi hayatında tecrübe etmeye başlar.
BELLİ ETMEDEN TAKİPTE OLUN
Ünlü anne-babanın 3-6 yaş arasındaki çocuğunu olabildiğince bu tarz ortamlardan koruması, 7-9 yaş aralığında yaşam şekilleri, ünlü olmanın getirdiği artılar ve eksileri, bunların yaşantılarına yansımalarını, toplum önündeki sorumlulukları hakkında çocuğuna bilgi vermesi ve ön ergenlikte baskıcı olmayan bir tutumla çocuklarını takip etmesi gereklidir.
PAYLAŞIMLARDAN UTANÇ DUYABİLİRLER
PROF. DR. EBULFEZ SÜLEYMANLI/ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SOSYOLOJİ BÖLÜM BAŞKANI
Ünlülerin çocuklarının annebabalarının medyaya yansıyan kavgaları yüzünden karşı karşıya bulundukları en büyük risk durumları; utanç, sosyal dışlanma ya da sosya çevre tarafından etiketlenmektir. Tüm bu zorlu süreç çocukları duygusal olarak örselediği gibi, kişilik gelişim süreci içinde bulunan çocukları sosyal çevre ile baş etmek zorunda bırakır.Çocukların kişilik gelişiminde, yakın çevrelerinin onlar hakkında söyledikleri olumlu ya da olumsuz yorumları çok önemlidir. Dolayısıyla çocuklar erken yaşta olmasa bile, ilerleyen yıllarda ebeveynlerinin medyaya yansıyan ve paylaşılan olumsuz haber içeriklerinden dolayı utanç, endişe ve rahatsızlık duyabilirler. Özellikle akranlarınca dışlanma, anlaşılamama ya da farklı algılama biçimleri nedeniyle onlarla iletişim kuramayarak akranlarından kopmaya bağlı özgüven sorunu yaşayabilirler. Çocuğun; ebeveynleri yüzünden etiketlenmesi, mutsuz olmasına, içine kapanmasına yol açabilir. Bu açıdan tüm anne-babalar gibi ünlü kişiler de büyük bir sorumluluk altında olduklarının bilincinde olmalıdırlar.
AİLEYE GÜVENLERİ SARSILIR
Çocuğun kendisine güven veren bir düzen içinde yaşamaya ihtiyacı vardır. Anne-baba, güven ve sevgi verendir. Ebeveynlerinin özel hayatlarının gözler önüne serilmesi hem çocuğun kendisini güvende hissetmemesine, hem de değerlilik hissinin azalmasına neden olur. Anne-babasına karşı duyduğu güven duygusu da sarsılır.
HER ŞEYİ AİLE AÇIKLAMALI
ELİF KUTLU KURTOĞLU/UZMAN KLİNİK PSİKOLOG
Çocuğun yaşına göre yaşayacağı etkiler değişir ama hangi yaşta olursa olsun yapılması gerekenler birebir aynıdır. Ünlü aileler, hukuken aslı olmayan haberlerin peşine düşüp kaldırmalıdır. Bu çok önemlidir. Bilgi kirliliğinden kurtulmaları gerekli, ben ünlü anne-babalara öncelikle bunu öneririm.
Geçmişte olmuş ve çocuklarının karşılarına çıkıp da etkileyebilecek olan önemli olaylar varsa; bunların önceden aile tarafından çocuğa açıklanması gerekir. Çocuk gün gelip önemli ve gerçek olan bir şeyi çevresinden veya internetten öğrenmemelidir.
Ailenin medyada çıkan olumsuz haberler karşısındaki takındıkları tavır ve tutumları, çocuğun da bundan nasıl etkileneceğini gösterir. Soğukkanlılıkla hareket eder, hukuki yola başvurur ve çocuğa da bir uzman yardımıyla açıklarlarsa, ortaya çıkabilecek olumsuz etkileri minimuma düşürürler.