Parmak emme, bebeklik döneminde doğuştan gelen bir refleks hareketidir.
Çocukların kendilerini rahatlatmasını ve sakinleştirmesini sağlar.
Düşünün ki, bebeğiniz daha annesinin karnındayken, rahatlamak için bu davranışı sergiliyordu.
Daha büyük yaşlarda bunu yapmasının sebebi ise, aynı şekilde kendisini rahatlatmak ve sakinleştirmektir.
Genelde okul öncesi dönemde çocukların parmak emmesinin sebepleri; bir şeyden endişe duymak, olumsuz olaylarla ve duygularla başetmeye çalışmak ya da korkmak olabilir.
Okula başlamak, tek başına uyumak, yeni bir kardeşinin olması ya da boşanma gibi geçiş süreçlerinde bu davranış daha sık görülebilir.
Ayrıca, memeden kesilme sürecinde zorlanan çocuklar da okul öncesi dönemde bu gibi davranışlar gösterebilirler.
Neler Yapabilirsiniz?
– Ne zaman parmak emdiğini iyi gözlemleyin:
Bu davranışı okula giderken mi, uyku vakti gelince mi yoksa acıktığında mı yapıyor bunu gözlemleyin.
Davranışa değil asıl soruna odaklanın.
Bu sorunla ilgili onu anladığınızı, korkularını ve kaygılarını kabul ettiğinizi ona sözel ve davranışsal olarak ifade edin.
Anlaşıldığını hissetmek çocuğun rahatlamasını sağlar ve böylece parmak emme davranışı azalabilir.
Örneğin, “Okulda benden uzakta kalacağın için tedirginsin ve bu seni korkutuyor. Seninle bugünün sonunda yine görüşeceğiz” diyebilirsiniz.
– Davranışa odaklanmayın:
Parmak emmeyi sonlandırmaya çalışmak, çocuğunuza yarar sağlamaktan ziyade zarar verecektir.
Davranışa odaklanmak hem istenmeyen davranışı pekiştirecek hem de çocuğunuzun kendisini kötü hissedip utanmasına neden olacaktır.
– İstenmeyen davranışı olumlu bir davranışla değiştirin:
Çoğu zaman, bir davranışı durdurmak yeni bir davranış kazandırmaktan daha zordur.
Gün içinde parmak emmeye başladığında ona elini oyalayabileceği bir şey yaptırabilirsiniz.
Örneğin, resim yapmak, parmak kuklalarıyla oynatmak, oyun hamuru ya da suyla oynatmak gibi.
Geceleri ise, onun karanlıkta rahat hissedebileceği bir oyuncak ya da nesneyle uyumasını teşvik edebilirsiniz.
– Korkutucu ve utandırıcı cümleler ya da teknikler kullanmayın:
“Parmağını emersen dişlerin yamulur, bozulur”, “Sana bebek derler”, “Emersen parmağın küçük kalır” gibi cümleler kurmayın.
Ceza olarak parmağına bant takmak ve acı oje sürmek de davranışı sonlandırmaz ya da çocuğunuzun problemi çözme becerisine katkıda bulunmaz; aksine onun özgüvenini zedeleyebilir.
– Kaliteli vakit geçirin:
Onun isteklerini takip ettiğiniz, duygu ve davranışlarını yansıttığınız bir oyun onun parmak emerek aldığı hazzı bu sayede daha yapıcı ve olumlu bir şekilde alabilmesini sağlayacaktır.
—————–